Seçim Dolu Fikirler Yazılar

Kortizol Testi Ne Kadar Sürede Çıkar? Bir Bekleyişin Hikayesi İkinci Bir Şans İçin Beklerken Kayseri’nin o soğuk sabahlarından birinde, bir hastaneye gitmek için kalktım. Üzerimdeki kalın kabanı ve ellerimdeki soğuk parmaklarımı hissederek, içimde karmaşık bir duygusal karışıklık vardı. İçeri girdiğimde, hem fiziksel hem de duygusal olarak bir teste tabi tutulacağımın farkındaydım. Kortizol testi… Adını ilk kez duyduğumda, aslında çok da anlamamıştım. Ama şimdi, testin sonucunu öğrenmek için bir haftadır her geçen gün biraz daha korkuyla uyanıyordum. Testin amacı, stres seviyemi ölçmekti. Birkaç gündür uykusuz geceler, hep kafamda dönüp duran sorular, bir türlü çözemediklerim… Her şey bana, belki de bedensel bir…

Arapçada “faişe” Ne Demek — ve Ekonomi Perspektifinden Neden Önemli? Bir insan, elinde sınırlı kaynaklarla (zaman, para, enerji) karar verirken… “Bir şeyden vazgeçip, onun yerine başka bir şey almak” ne demektir? Bu kararların toplumsal, bireysel ve ekonomik sonuçları nasıl şekillenir? İşte bu sorular, hem gündelik hayatımıza hem de ekonomi anlayışımıza rehberlik eder. “Arapçada faişe ne demek?” sorusu, dilbilimsel bir meraktan çok öte: Bu kavram doğru anlaşıldığında, ekonomik sistemlerin temellerini, fırsat maliyeti, dengesizlikler ve bireysel tercihlerin toplumsal etkilerini anlamak için bir kapı aralar. Ancak önce: “faişe” gerçekten Arapçada ne demek? Bir dil yanılgısı mı? Ekonomi literatüründe doğru karşılığı nedir? Gelin birlikte…

Aşağıda, “apse neye sebep olur?” sorusunu, biyolojik temeli kadar — metaforik ve psikolojik açılardan da ele alan; bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji katmanlarını araştıran biçimde yazdım. Giriş: “Apse” yalnızca bedenimizde mi oluşur? İnsan davranışlarının ardındaki bilişsel ve duygusal süreçleri gözlemlemeye meraklı biri olarak düşündüm: ya “apse” deyince yalnızca fiziksel rahatsızlık değil de, ruhsal birikim, bastırılmış duygu ya da ihmal edilmiş travmalar için de bu kelimeyi metaforik biçimde kullanabilirsek? Fiziksel apse — bağışıklık sisteminin bakteri gibi yabancı organizmalara karşı verdiği tepkiler sonucu oluşan, irin dolu bir şişlik. ([Acıbadem][1]) Ancak bu tıbbi tanım, belki içsel dünyamızda da yaşadığımız “irin birikimi” metaforuna yol…

Kadrolu İşçi Memurun Amiri Olabilir Mi? Bugün ofiste sabah kahvemi içerken birden aklıma takıldı: “Kadrolu işçi memurun amiri olabilir mi?” Böyle bir şey olabilir mi? Çünkü bu konuda gerçekten kafam karışmıştı. Bazen, iş yerinde patronum ya da amirimle ilgili düşündüğümde işler biraz karmaşıklaşabiliyor, hani birinin diğerini yönetmesi çok da mantıklı gelmiyor gibi hissediyorum. Peki, gerçekte durum ne? Yani kadrolu işçi bir memurun amiri olabilir mi? Gelin, bu soruyu hem geçmişteki uygulamalardan hem de bugünkü dinamiklerden inceleyelim. Geçmişte Durum Ne İdi? Öncelikle, memurlar ve kadrolu işçiler arasındaki farkı netleştirelim. Memurlar, devlet tarafından istihdam edilen ve belirli bir kamu görevinin parçası olan…

Diyalog Yolu Neresidir? İzmir’de yaşıyorum ve bazen düşünüyorum da, insanın en çok kaybolduğu yerlerden biri nedir? “Diyalog yolu” diye bir şey var mı mesela? Yani, her gün sokakta yürürken, bir yandan kafamda şunları düşünüyorum: “Hangi noktada, hangi konuşmanın başlaması gerektiğine karar veriyorsun? Ve bu konuşmalar nereden nereye gider?” Mesela, geçen gün arkadaşlarla otururken, “Diyalog yolu neresidir?” diye sormak geldi içimden. Sonuçta, diyaloglar bazen tam bir yolculuk gibi değil mi? Ve her yolculuk bir yoldan başlar, öyle değil mi? Diyalog Yolu: Kafamızda Bir Şehir Haritası Geçen hafta bir kafede, arkadaşım Mert’le oturuyorduk. Mert, genellikle konuşmaları çok derinlemesine ele alır ama bir…

Bileme Taşı Nasıl Yapılır? MC Üzerinden Cesur Bir Eleştiri İzmir’de yaşıyorum, ve bu şehirde sabahın kör karanlığında, kim bilir hangi gezegenin ışığında, bıçak bileme taşı yapmak isteyen biriyle karşılaşırsanız, ne yapacağınızı şaşırabilirsiniz. Evet, Minecraft’ta bileme taşı nasıl yapılır sorusu gündeme geldiğinde, herkesin en son aklına gelen şey bile olsa, bıçak bilemek, ya da diğer bir deyişle, taşları işlemek bir yanda Minecraft’ın özgün dünyasının bir parçası. Ama cidden, bu kadar uğraşa değer mi? Bu yazıyı okuyan bir Minecraft oyuncusu, bıçak bilemek için milyonlarca farklı yol olduğunu düşünüyor olabilir, ancak gelin, biraz daha derinlemesine bakalım. Bileme Taşı Nedir? MC’deki Yeri Nedir? Öncelikle,…

Aslı Gibidir Nasıl Yapılır? Gerçekten Olanın Taklidi Mi, Yoksa Kendine Ait Bir Şey Mi? İstanbul’da yaşamayı bir şekilde başarıyor, sabahları işe gidip akşamları yazarlık yapıyorum. Her şey sıradan, herkesin hayatı gibi. Ama bir konu var ki, sürekli kafamı kurcalıyor: Aslı gibidir nasıl yapılır? Bu soruyu soran çok kişi olduğunu biliyorum, çünkü kimimiz zaman zaman gerçeklerle yüzleşmektense, daha “yapay” bir şeyin içinde kaybolmayı tercih ediyoruz. Belki de bu yüzden orijinal ve taklit arasındaki sınır, giderek daha da belirsizleşiyor. Sonuçta aslı gibidir denilen şey, sadece bir yansıma mı, yoksa bir şeyin ruhuna dokunan bir yeniden yaratma süreci mi? İşte bu yazı da,…

Herkese merhaba! Bugün, gözümüzün önünde sıkça bulunan ama çoğu zaman derin anlamlarıyla fark etmediğimiz bir nesneden bahsedeceğiz: Zeka küpü. Hepimiz az çok duymuşuzdur bu oyuncakla ilgili ya da bir şekilde çözmeye çalışmışızdır. Ancak, bu basit ama karmaşık yapının ardında ne olduğunu hiç sorguladık mı? Zeka küpü, sadece şekil ve renklerin bir araya geldiği bir araç değil; toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle de önemli bağlar kurabilir. Gelin, bu bakış açısını biraz daha derinlemesine inceleyelim. Zeka Küpü: Toplumsal Cinsiyet ve Çeşitlilikle İlişkisi Zeka küpü, aslında herkesin çözmeye çalıştığı bir şey. Ancak, bu basit gibi görünen bulmaca, yıllar içinde toplumsal…

Hepimizin hayatında, bazen bir an gelir, bir şeylerin nasıl çalıştığını derinlemesine anlamak isteriz. Statik basınç gibi teknik bir konu da, birçoğumuzun gündelik yaşamında karşımıza çıkmıyor olabilir. Ancak, ne zaman gökyüzünü incelediğimizde, bir uçakla seyahat ettiğimizde ya da doğadaki iklimsel değişimlere tanıklık ettiğimizde, bu kavramları daha yakından hissedebiliriz. Peki, statik basıncı nasıl ölçeriz? Küresel bir bakış açısıyla ve yerel dinamiklerle nasıl etkileşime girdiğini hiç düşündünüz mü? İşte, bu yazıda bu soruları yanıtlamak, konuyu biraz daha derinlemesine keşfetmek istiyorum. Hem bilimsel hem de toplumsal açıdan statik basıncı nasıl ölçtüğümüze ve farklı bakış açılarına nasıl yansıdığına göz atalım. Statik Basınç Nasıl Ölçülür? Küresel…

Muvafakatname Kaç Ay Geçerli? Geçen gün ofiste bir arkadaşım bana, “Muvafakatname kaç ay geçerli?” diye sordu. Önce biraz şaşırdım, çünkü bu tür hukuki terimler benim günlük yaşamımda genelde pek yer bulmaz. Ama sonra düşündüm ve fark ettim ki, aslında bu soru sadece onu değil, benim de daha önce hiç fark etmediğim bir konuyu gündeme getiriyor. Muvafakatname nedir, neden bu kadar önemli ve ne kadar süre geçerli kalır? Hadi, biraz derinleşelim ve bakalım bu konuda ne gibi belirsizlikler var. Muvafakatname Nedir ve Nerelerde Kullanılır? Aslında muvafakatname, herkesin başına gelebilecek bir şey değil gibi görünse de, tam da bu yüzden önemli. Şöyle…